Giới thiệu bài viết của Huỳnh Tấn Tài, Đại học Illinois tại Chicago (UIC)
Phần 1: Tình hình y đức tại Việt Nam |
Nhiều người có ý kiến cho rằng y đức tại Việt Nam hiện đang suy thoái. Có nhiều lý lẻ được đưa ra để lý giải sự việc này: |
-Kinh tế thị trường làm tha hóa quan hệ bệnh nhân-thầy thuốc, biến quan hệ này thành quan hệ dịch vụ-khách hàng thuần túy với đồng tiền chi phối tất cả; -Bệnh nhân tha hóa nhân viên y tế bằng “phong thư”, “bao bì”, “quà biếu”, “tiền bồi dưỡng” và ngược lại nhân viên y tế cho chuyện này là đương nhiên như trong các ngành nghề khác khách hàng cho người phục vụ tiền típ; -Lương cán bộ y tế quá thấp trong khi vật giá leo thang hàng ngày; các cơ sở y tế bị quá tải do bệnh nhân vượt tuyến khiến nhân viên y tế phải làm việc quá sức; -Đầu vào không tuyển lựa được các sinh viên có tâm huyết với ngành y vì chỉ thi có các môn lý thuyết mà không có phỏng vấn trực tiếp để biết được tâm tư, nguyện vọng của các thí sinh này; -Năng lực chuyên môn kém; đào tạo chạy theo số lượng hơn là chất lượng; -Không có dạy cho sinh viên y nha dược nghĩa vụ luận ở những năm cuối trước khi ra trường; _-Không có được các hội đoàn chuyên nghiệp như y sĩ đoàn, nha sĩ đoàn, dược sĩ đoàn, nữ hộ sinh đoàn trước 1975 để tự quản lý, duy trì trật tự kỷ cương trong nội bộ giới chuyên môn; -Không có khung pháp lý để xử các trường hợp vi phạm y đức; -Các nhân viên y tế không biết cách giao tiếp với bệnh nhân và gia đinh, nói năng thô lổ, cộc cằn với bộ mặt lạnh lùng, hiếm khì có nụ cười trên môi; -Vân vân và vân vân. |
Các lý giải trên, kèm theo với các bài báo và thư phản ánh, cho người trong cuộc cũng như người ngoài cuộc, một cái nhìn về tình trạng y đức tại Việt Nam, nhưng không giúp ích gì mấy cho các bác sĩ điều trị và sinh viên thực tập hướng giải quyết các xung đột về y đức xảy ra hàng ngày trong quá trình chẩn đoán bệnh tình và điều trị bệnh nhân. Câu “Lương y như từ mẫu”, thường thấy trong sách giáo khoa, diễn văn và báo chí, có lẽ là chuẩn mực được nhắc đến nhiều nhất về thái độ và hành xử mà nhân viên y tế cần phải noi theo. Rất tiếc là câu này, mặc dù rất hình tượng và ý nghĩa, lại thiếu một nội hàm hiện đại khiến cho nhân viên y tế hoang mang, lúng túng khi gặp những trường hợp cụ thể xung đột về y đức, không biết phải giải quyết như thế nào cho hợp đạo lý. |
Bài viết này nhằm trình bày các khái niệm cơ bản về đạo đức học trong y khoa, nghĩa vụ của thày thuốc đối với bệnh nhân và xã hội, nghĩa vụ của bệnh nhân đối với thày thuốc và xã hội, nghĩa vụ của xã hội về chính sách y tế và nhất là phương pháp luận để giải quyết các xung đột về y đức. Bài viết này chủ yếu giới hạn phạm vi y đức trong lâm sàng. |
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét